12 Nisan 2016 Salı

Sürdürülebilirlik -Yeşil Bina Sertifikasyonu

Merhaba Sevgili Okuyucularım :)

Bugün yine güzel bir konu ile beraberiz umarım keyifle okursunuz :)

Yeşil bina, sürdürülebilirlik anlayışı içerisinde, insanların doğaya yapmış olduğu baskıyı azaltmak ve bir nebze olsun doğa ve insanı buluşturmak amaçlı yapılmıştır. Ekolojik olmasının yanında konfor özelliklerinin de arttırılması hedefler. Modern, ekolojik ve kaynakları en verimli şekilde kullanabilen bir tasarıma sahiptir. Tabi artık sadece binalara değil, hastahanelere, okullar gibi kamu alanlarına, belediyelere, köprülere, altyapı sistemlerine, fabrikalara, mahallelere ..... kısacası yapının olduğu heryere sertifikasyonlar yapılmaya başlandı.

Şimdi ise birçok yeşil bina sertifikası bulunmaktadır. Bunlar;
  • SEEB-TR - Türkiye
  • BREEAM - İngiltere
  • LEED - Amerika
  • DGNB - Almanya
  • CASBEE - Japonya
  • SBTOOL - Kanada
  • Green Star - Avustralya
  • BCA Green Mark - Singapur
  • HQE - Fransa
  • AQUA - Brezilya
  • PromisE - Finlandiya
  • Protocollo Italica - İtalya
  • TGBRS - Hindistan
  • Lider A - Portekiz
  • SPIN - İsveç
  • HK BEAM -Hong Kong
  • Minenergie - İsveç
  • ABRI - Tayvan
  • GBAS - Çin
  • VERDE - İspanya
  • Nabers - Avustralya
Anlayacağınız üzere liste uzar gider...

Sevgili okurlarım birazcık tarihine bakacak olursak, yeşil bina sertifikasyonu yine aşina 1990'lı yıllarda olduğunuz üzere çevre sorunlarından ötürü İngilizler tarafından oluşturulmuş bir kavramdır. BRE (Building Research Establishment) (Bina Araştırma Kuruluşu) yetkilileri demişler ki bu binalara bir çevreci bir çözüm bulalım deyip BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assesment Method) (Bina Araştırma Kurumu Çevre Değerlendirmesi  Metodu) çıkartmışlar. Peki nasıl yapalım deyince İngiltere'nin imar yasalarından yeşil dönüşümleri nasıl yaparız diye beyin fırtınası sonucunda ortaya çıkartılmıştır. Sonra da yapı ruhsatı verilme aşamasında zorunlu kılmışlar ve dünyaya dalga dalga yayılmaya başlamıştır.

Binaların yeşil olması için;
  • Bina tasarımı ve inşaat sürecindeki çevresel etkileri ve etkilerin nasıl azaltılacağını,
  • Sürdürülebilir arazi planlaması,
  • Kaynakların verimli kullanımı,
  • Ekolojik malzeme kullanımı,
  • Kullanıcı sağlığı ve konforu,
  • Ulaşım ve atık kontrolü,
  • İç ortam hava kalitesi,
  • Akustik ve kirlilik,
  • Su ve enerji

bu ve benzeri birçok alanda belli standartları vardır.

Peki nasıl yapıyorlar?

LEED'i Ele alalım. Bunun sebebi LEED'in Türkiye'de ve Dünya'da daha geçerli olması.



Resmi bilerek küçültmüyorum değerli okurlarım daha net okuyabilesiniz diye :)

İlk olarak sürdürülebilir alanlar bölümü gözünüze çarpmıştır. Bu bölümden maksimum alabileceğiniz puan 26'dır. Prereq'in kısaltımı  prerequirement yani ön gerekliliktir. Bu alanda yapı/inşaat aktivitesi sırasında kirlilik önleme (construction activity pollution prevention) zorunlu kılınmıştır.

Bakalımmm ne göze çarpacak Tatlı Çevre Mühendisleri :) Aaaa orda Credit 6.1 ve 6.2 çok tanıdık geldi dimi? Stormwater Design- Yağmur suyu tasarımı :) Tabiki kocaman alanlarda şehirlerde bu tasarımları derslerimizde yapmıştık dimi? :) Eeee bu alanda kim çalışacak? Tabiki bizzzz :)

Zaten altında olan ikinci, üçüncü, dördüncü ve altıncı alan  tamamen bizim konumuz :) Yani yeterince deneyim kazanmış bir Çevre Mühendisi çok rahat bir şekilde bu işi götürebilir. Teknik altyapımız buna müsait. Zaten yedinci alanda yapılan yeniliklere puan veriliyor mesela rezervuardaki suların 5 lt kullanımının sağlanması için teknik alt yapı yada enerji verimliliği için tüm ışıkların led'e çevrilmesi gibi yada gri su, siyah su, sarı su, kahverengi su ayrımı gibi.

Teknik not: Rezarvuarların en verimli su kullanım miktarı 5 lt'dir. 5 lt'nin aşağısında olursa yeterince temizlenmez fazla olursa da suyu boşa harcamış oluruz.

Belki bilmeyen arkadaşlarımız vardır diye tanımlar;

Gri su:  yüksek kirlilik içermeyen sudur. (duş, lavabo, mutfak (sadece evler için çünkü otel vb yapılar yada büyük çaplı işletmelerde KOI ve BOI oranına bakarak karar verilmelidir.))

Sarı su: Ayrı toplanmış idrar ve sifon suyu içeren su türüdür.

Siyah su:yüksek kirlilik içeren sudur.

Kahverengi su: ayrı toplanmış dışkıdır.

Kafanızda canlandırmanız için: http://www.csb.gov.tr/projeler/tay/index.php?Sayfa=sayfa&Tur=webmenu&Id=13373

Son bölüm olan regional priority credits (bölgesel öncelik kredisi) her bölgeye özel olarak öncelik verilen şeylerin kredisidir. Her ülkede bu alan farklıdır ve buna göre puanlama yapılır. Türkiye'deki öncelikler (yeni binalar için); http://www.usgbc.org/rpc/LEED-NC/v2009/tr/

Yani;

  1. Optimise energy performance (Optimize edilmiş enerji performansı)
  2. On-site renewable energy (yerinde yenilenebilir enerji)
  3. Thermal comfort - verification (termal konfor - doğrulama)
  4. Building reuse- maintain interior nonstructural elements (binayı tekrar kullanım - sürdürülebilir iç yapısal olmayan eleman)
  5. Stormwater design - quality control (Yağmur suyu tasarımı ve kalite kontrolü)
  6. Head island effects (ısı adası etkisi)

v4 uygulamsı ile tam adreste alabileceğiniz bölgesel öncelik kredisine buradan bakabilirsiniz: http://www.usgbc.org/rpc/LEED-NC/v2009/tr/


Yeşil Bina ile kazanç;

%24-50 Enerji tasarrufu
%30-50 Su tasarrufu
%33-39 CO2 emisyonunun azalması
%70 Katı atık miktarının azaltılması
%13 Bakım maliyetinde azalma sağlanabilir.

Yani, yeşil bina aynı zamanda cebe de tasarrufludur. Eee işin duygusal boyutunu da öğrenmek lazım tabiki :)

Bu günlük bu kadar sevgili okuyucularım :) Sonraki yazılarda görüşmek üzere :)